15 kwietnia 2016 roku, w związku z nowelizacją ustawy Prawo własności przemysłowej, zmienił się system zgłaszania do ochrony znaków towarowych. Poprzedni system, tzw. badawczy, zmieniono na rejestrowy. Zmiany, które zostały wprowadzone, pociągają za sobą wiele istotnych z perspektywy przedsiębiorców konsekwencji. Niezbędnym dla zachowania ochrony znaku towarowego stało się monitorowanie baz zawierających znaki zgłaszane do ochrony.
Nowa procedura
Przebieg nowej procedury jest obecnie uproszczony, a celem jej wprowadzenia było między innymi usprawnienie drogi uzyskania prawa ochronnego. Nowy system składa się z kilku głównych etapów.
1/ Ujawnienie informacji w Register Plus
Po zgłoszeniu znaku towarowego do UPRP, Urząd w nieprzekraczalnym terminie 2 miesięcy ujawnia informację o znaku towarowym w bazie Register Plus. W bazie tej znaleźć można zgłoszone znaki towarowe wraz z najważniejszymi informacjami na ich temat- m.in. dacie pierwszeństwa, czy wykazie towarów i usług. Jednak w wykazie mogą znajdować się znaki, na które nie zostanie przyznana ochrona. Powodem jest fakt, że przesłanki bezwzględne, które uniemożliwiają przyznanie prawa na dany znak towarowy, są badane dopiero w następnym etapie procedury.
2/ Badanie przesłanek bezwzględnych
Przesłanki bezwzględne wymienia artykuł 129(1) ustawy o Prawie własności przemysłowej. Urząd bada, czy występują one w zgłoszonym znaku towarowym. Są to między innymi:
Nie udziela się prawa ochronnego na oznaczenie, które: (…)
2) nie nadaje się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostało zgłoszone;
3) składa się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania, w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności;
4) składa się wyłącznie z elementów, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych; (…)
6) zostało zgłoszone w złej wierze;
7) jest sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; (…)
12) ze swojej istoty może wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru; (…)
3/ Ogłoszenie w Biuletynie Urzędu Patentowego i dostarczenie zawiadomienia
Gdy zgłoszenie przejdzie pozytywnie weryfikację pod względem przesłanek bezwzględnych, znak taki jest publikowany w Biuletynie Urzędu Patentowego (BUP). Równolegle Urząd Patentowy sporządza zawiadomienie o istnieniu identycznych lub podobnych znakach towarowych z wcześniejszym pierwszeństwem, przeznaczonych do oznaczania takich samych lub podobnych towarów (art. 1461 ust. 6). Takie zawiadomienie wysyłane jest wyłącznie do zgłaszającego i nie jest dla niego wiążące. Oznacza to, że UPRP dokonuje badania znaków podobnych w celu znalezienia ewentualnej kolizji, lecz jedynym skutkiem takiego badania jest stworzenie zawiadomienia dla zgłaszającego.
4/ Możliwość wniesienia sprzeciwu
Od momentu publikacji zgłoszenia w BUPie właściciel znaku wcześniejszego, który zauważy, że zgłoszony do ochrony znak może naruszać jego prawo wyłączne, ma trzy miesiące na wniesienie sprzeciwu, wedle artykułu 1321 ustawy Prawo własności przemysłowej. Według przepisu, sprzeciw może mieć podstawę w czterech sytuacjach:
- Naruszenie praw osobistych lub majątkowych osób trzecich
- Identyczność lub podobieństwo do wcześniejszego znaku towarowego przeznaczonego do oznaczania identycznych lub podobnych towarów.
- Identyczność lub podobieństwo do renomowanego znaku towarowego
- Identyczność lub podobieństwo do znaku towarowego powszechnie znanego.
5/ Przyznanie prawa ochronnego
Gdy w przeciągu trzech miesięcy do Urzędu Patentowego RP nie zostanie wniesiony sprzeciw oraz, jednocześnie, gdy Urząd nie powziął informacji o okolicznościach istnienia przesłanek bezwzględnych z art. 1291, prawo ochronne na znak towarowy zostaje przyznane.
Zmiany
Procedura uzyskiwania prawa ochronnego na znak towarowy została w istotny sposób zmodyfikowana. Przed 15 kwietnia Urząd Patentowy RP był zobligowany do zbadania zarówno bezwzględnych (które w brzmieniu przepisów sprzed 15.04.2016 r. częściowo pokrywały się ze znowelizowanymi) oraz względnych przeszkód w uzyskaniu ochrony. Dawne przeszkody względne sprowadzały się do istnienia znaków podobnych lub identycznych z wcześniejszym pierwszeństwem. Tym samym, w wypadku pojawienia się takiej przeszkody, Urząd nie przyznawał prawa.
Nowe przepisy natomiast nie uwzględniają istnienia wcześniejszych znaków podobnych lub identycznych jako przeszkody w uzyskaniu ochrony. Urząd dokonuje badania wcześniejszych znaków towarowych, lecz tylko w celu sporządzenia zawiadomienia. Zawiadomienie to jest swojego rodzaju ostrzeżeniem dla zgłaszającego, że w przyszłości może napotkać na problemy z racji podobieństwa swojego znaku do wcześniejszego. Trafia ono jednak tylko do jego rąk i nie obliguje go do wprowadzenia zmian we wniosku. Tym samym właściciel znaku wcześniejszego nie będzie powiadamiany o fakcie, że istnieją zgłaszane znaki towarowe, które mogą stanowić kolizję z jego chronionym oznaczeniem.
Monitorowanie baz
Według nowych przepisów odpowiedzialność za ochronę wcześniejszych znaków towarowych została zdjęta z Urzędu Patentowego. System obarczył nią właścicieli znaków towarowych. Ich nowym obowiązkiem zaczęło być monitorowanie baz zgłaszanych znaków towarowych w celu znalezienia kolizji ze swoim znakiem. Ta swojego rodzaju kontrola staje się obligatoryjnym elementem ochrony, już po uzyskaniu prawa wyłącznego.
Właściciele znaków towarowych powinni od 15 kwietnia tego roku na bieżąco sprawdzać Biuletyn Urzędu Patentowego. To oni, a nie UPRP, są odpowiedzialni za ochronę swojego znaku. BUP ukazuje się na stronach www Urzędu co dwa tygodnie, w poniedziałki. Nowa procedura stworzyła narzędzie szybkiego reagowania na pojawienie się kolizyjnego znaku. Wprowadzono możliwość wniesienia sprzeciwu w okresie trzech miesięcy od pojawienia się znaku podobnego lub identycznego. Skorzystanie z tego środka pozwala na uniknięcie długotrwałych i kosztownych procesów w przyszłości.
Skutki zmian
Nowelizacja Ustawy Prawo własności przemysłowej pociągnęła ze sobą skutki, które nieodzownie mają wpływ na zachowanie ochrony własności intelektualnej. Przed właścicielem znaku towarowego pojawiło się nowe zadanie, polegające na kontroli zgłaszanych znaków towarowych pod względem podobieństwa z własnym oznaczeniem. Kontrola ta musi być sprawowana regularnie, bowiem każdego dnia do Urzędu Patentowego wpływają kolejne wnioski o rejestrację. Świadomość nowego obowiązku właścicieli znaków towarowych może uchronić przed wieloma niekorzystnymi sytuacjami w przyszłości.
Rys. 1 – Materiały Urzędu Patentowego dostępne pod adresem :
http://www.uprp.pl/procedura-sprzeciwowa/Lead05,175,15416,4,index,pl,text/